صادرات


صادرات کالاها و خدماتی است که در یک کشور تولید می شود و در کشور دیگری به خریداران فروخته می­شود. صادرات به همراه واردات تجارت بین المللی را تشکیل می­دهد.

صادرات کالا و خدمات نقش مهمی در اقتصاد کشورها دارد. با رونق گرفتن تجارت، همه کشورهای دنیا تلاش می‌کنند که با اتخاذ سیاست‌های مناسب موتور اقتصادی را فعال‌تر نمایند. بنابراین رقابت در عرصه تجارت افزایش یافته که در این میان کشورهایی که دارای یک استراتژی مشخص و دورنمایی از صادرات محصولات خود بوده اند موفق عمل کرده اند.

صادرات کالا از نظر خروج كالا از كشور


زمانی که در اواخر سال ۲۰۰۸ میلادی بحران مالی جهانی از امریکا شروع و بعد از آن به سایر کشورها گسترش یافت، بسیار اقتصادهای بزرگ بیش از آنکه نگران بازار داخلی شان شوند، از رکود به وجود آمده در بازار سایر کشورها نگران شدند، چراکه بسیاری از بازارهای صادراتی در سطح جهان به رکودی سنگین دچار شده و این وضعیت باعث شد که حتی صادرکنندگان سنتی مانند چین و روسیه هم به مشکل برخورند. این بحران نشان داد که نمی‌توان با تکیه بر بازار داخلی و حداکثر چند بازار همسایه اقتصادی کشور را حفظ کرد و توسعه داد.

صادرات ایران متکی به فروش نفت و آثار بد شوک‌های نفتی بر کسی پوشیده نیست در حالی­که در دیگر بخش ها می­توان ارزآوری قابل قبولی توام با اشتغال ایجاد کرد.

صادرات به­ عنوان موتور محرك رشد اقتصادي شناخته می­شود و در شرایط کنونی، حضور در بازارهاي جهانی امري اجتناب­ناپذیر است. از سوي دیگر، بالا بردن توان صادراتی باعث افزایش تولید ناخالص داخلی، اشتغال و بهبود کیفیت کالاهاي تولیدي می­شــود و همچنین، می­تواند تراز پرداخت­ها را بهبود بخشد.

منافع صادرات همواره مورد توجه اقتصاددانان بوده است. وقتی صادرات یک کشور افزایش یابد، اثر آن به طور فزاینده موجب رشد اقتصاد داخلی می‌شود. تولید اضافی ناشی از افزایش صادرات و بهره‌وری نیروی کار را افزایش می‌دهد و در نتیجه دستمزدها کاهش می‌یابد. کاهش دستمزدها تولید را افزایش خواهد داد. این فعل و انفعالات در درون اقتصاد سبب تشدید رشد می‌شود .

بر اساس نظر کینز یکی از عوامل مهم در افزایش تولید ناخالص ملی، افزایش صادرات است. بر اساس این دیدگاه صادرات از عوامل سمت تقاضای اقتصاد بوده و یک علیت یکطرفه از سوی صادرات به تولید ملی وجود دارد. از دیدگاه اقتصاددانان سمت عرضه، صادرات با افزایش رقابت پذیری رشد تکنولوژی، بهبود کیفیت تولید و همچنین افزایش بهره‌وری موجب افزایش تولید ملی می‌شود .

عوامل موثر بر صادرات


به طور کلی دو نوع تقسیم بندی برای عوامل موثر بر صادرات وجود دارد؛ برخی اقتصاددانان عوامل قیمتی نظیر نرخ ارز، سیاست پولی و قیمت‌ها را در صادرات موثر می‌دانند. در واقع اقتصاددانان متغیرهای قیمتی را حلال مشکلات دانسته و معتقدند متغیرهای قیمتی در افزایش صادرات موثرند و قیمت را تنظیم کننده و اصلاح کننده همه کاستی‌ها و بی تعادلی ها می دانند. راهکار اصلی این نظریه برای ارتقاء صادرات تضعیف پول ملی است. برخی دیگر از اقتصاددانان عوامل غیرقیمتی نظیر رقابت‌پذیری، پیشرفت‌های فنی، کیفیت تولید و بهره‌وری را در توسعه صادرات موثر مس دانند. به اعتقاد این گروه، متغیرهای قیمتی نقشی در توسعه صادرات ندارند. دسته سوم هر دو عوامل قیمتی و غیرقیمتی را موثر می‌دانند.

در تقسیم بندی دیگر عوامل موثر بر صادرات عبارتند از: عوامل اقتصادی، عوامل علمی و فنی، عوامل حقوقی و سیاسی، عوامل اجتماعی و فرهنگی.

انواع صادرات


  • صادرات مستقیم
  • صادرات غیرمستقیم

صادرات کالا از نظر خروج كالا از كشور


  • صادرات قطعی
  • صادرات موقت

مراحل صادرات